Metaverse ve Dijital Teknolojiler Yatırım Fonları | Fon Rehberi Serisi #12

Belirli temalara odaklanarak, bu alanlarda yaşanan teknolojik gelişmelerin ortaya çıkarabileceği potansiyel büyüme ve getiri fırsatlarının yanı sıra; hem ülkemizde hem de dünyada yakın zamanda yaşanmış ya da gelecekte yaşanabilecek politik, sosyolojik, ekonomik ve finansal gelişmeler neticesinde öne çıkabilecek yatırım fonlarını yatırımcılara tanıtmayı amaçlıyoruz. Yatırımcıların bu fonlardan haberdar olabilmesi, kişisel yatırım kararları için araştırma yapan bireylerin bilgilendirilmesi ve finansal okuryazarlığın geliştirilmesi amacıyla hazırladığımız “Fon Rehberi Serisi“ kapsamında, geçtiğimiz 11. içeriğimizde “Blockchain (Blokzinciri) Teknolojileri“ alanına odaklanan yatırım fonlarını ele almıştık. Bugün ise 12. içeriğimizde, Blockchain teknolojileriyle yakından bağlantılı ve bu teknolojilerle iç içe gelişen “Metaverse Teknolojileri“ temalı yatırım fonlarına yer veriyoruz.

Yunancada ön ek olarak kullanılan ve “sonra, sonrası, ileri, öte, ötesi” gibi anlamlara gelen “meta“ kelimesi ile, Türkçede “evren” anlamına karşılık gelen İngilizce “universe“ kelimesinin birleşiminden türeyen “metaverse“, dilimize “öte evren” veya “evren ötesi” şeklinde çevrilebilir. Türkçede ise genellikle “sanal evren” ifadesiyle kullanılmaktadır. Kelime anlamından da anlaşılacağı üzere metaverse, içinde yaşadığımız evrenden farklı olarak sanal ve dijital bir evreni tanımlamaktadır. Blockchain teknolojilerine odaklanan yatırım fonlarını tanıttığımız içeriğimizde de değindiğimiz gibi, özellikle son yıllarda kripto paraların giderek daha popüler hale gelmesiyle birlikte blockchain teknolojileri de ön plana çıkmıştır. Bu gelişmelerin doğal bir sonucu olarak metaverse teknolojileri de hızla ilerlemiş ve hayatımızı farklı bir yöne dönüştürme potansiyeli kazanmıştır.

2019 yılında COVID-19 pandemisinin patlak vermesiyle birlikte, virüsün yayılımını engellemek ve can kayıplarını önlemek amacıyla birçok devlet sokağa çıkma yasağı ilan etti. Bu durum, insanların gündelik yaşamlarını evden sürdürmek zorunda kalmasına yol açtı ve sosyalleşme imkânlarını büyük ölçüde kısıtladı. İşte tam da bu dönemde Metaverse, popülerliğini artırarak hayatımızda daha görünür bir yer edinmeye başladı. Sanal gerçeklik gözlükleri, bilgisayarlar, akıllı telefonlar veya metaverse için geliştirilen özel gözlük ve lensler sayesinde bu dijital evren içerisindeki farklı platformlara erişmek mümkün hale geldi. Bu sanal dünyada arkadaşlarınızla buluşabilir, oyun oynayarak eğlenebilir, sinema ya da konser etkinliklerine katılabilir, müze gezileriyle yeni şeyler öğrenebilir, eğitimlere dahil olabilir ve hatta sanat eserleri ya da kıyafetler satın alarak alışveriş yapabilirsiniz.

Metaverse evrenine dahil olabilmek için farklı platformlar bulunmaktadır. Bu platformlar arasında Decentraland ve The Sandbox öne çıkarken, Axie Infinity ve Bloktopia gibi projeler de popüler Metaverse platformları arasında yer almaktadır. Bu platformların geliştirilmesinde Blockchain teknolojileri önemli bir rol oynarken, platform içi alım-satım işlemlerinde kripto paralar veya tokenler kullanılmaktadır. Örneğin, Decentraland, Ethereum blokzinciri üzerinde inşa edilmiş olup kendi kripto para birimi MANA’yı kullanmaktadır. Benzer şekilde, The Sandbox da Ethereum blokzinciri üzerinde geliştirilmiş ve yerel para birimi olarak SAND Coin’i kullanmaktadır. Görüldüğü üzere, Metaverse ile Blockchain ve kripto para teknolojileri doğrudan bağlantılı ve birbirleriyle iç içe geçmiş durumdadır.

2030 yılına kadar Metaverse teknolojileri sektörünün ekonomik büyüklüğüne ilişkin hazırlanan raporlarda, farklı senaryolar öne çıkmaktadır. Temkinli tahminler 500–700 milyar USD aralığını işaret ederken, orta senaryoda (çoğu raporun üzerinde uzlaştığı konsensüs) yaklaşık 1 trilyon USD öngörülmektedir. İyimser senaryolarda ise bu rakamın 2–5 trilyon USD aralığında olabileceği belirtilmektedir. “Ortalama beklenti” olarak değerlendirebileceğimiz bu öngörüler ışığında, 2030’da yaklaşık 1 trilyon USD büyüklüğünde bir pazardan söz edebiliriz. Metaverse ve yeni teknolojiler sektöründe yaşanabilecek bu dönüşüm, yatırımcılara önemli büyüme ve getiri fırsatları sunmaktadır. Bu potansiyelden faydalanmak isteyen yatırımcılar için günümüzde Türkiye Elektronik Fon Alım Satım Platformu’nda (TEFAS) işlem gören ve Metaverse ve Yeni Teknolojiler temasına odaklanan beş yatırım fonu bulunmaktadır.

Metaverse ve Yeni Dijital Yaşam Teknolojilerine Odaklanan Yatırım Fonları Hangileri?

1. Deniz Portföy Metaverse ve Dijital Yaşam Teknolojileri Değişken Fon (DVT)

Listemizin ilk sırasında Deniz Portföy Metaverse ve Dijital Yaşam Teknolojileri Değişken Fon yer alıyor. Metaverse ve dijital yaşam teknolojileri temasına odaklanarak bu alanlarda yatırım imkânı sağlayan fon, Deniz Portföy Yönetimi A.Ş. tarafından “DVT” fon kodu ile 02.08.2022 tarihinde halka arz edilmiştir. Fon türü olarak “Değişken Fon” kategorisinde bulunduğundan stopaj oranı %17,5 olarak uygulanmakta olup, yıllık yönetim ücreti ise %2’dir. Uzun vadeli periyotta; son 3 yıllık dönemde %487 ve son 1 yılda %62,29 getiri sağlayan fon, kısa vadede ise son 1 ayda %3,09 getiri ile Metaverse temalı yatırım fonları arasında ilk sırada yer almaktadır. Fon toplam değeri bakımından da 680.773.387,06 TL’lik portföy büyüklüğü ile yine aynı kategoride ilk sırada bulunmaktadır.

2. Garanti Portföy Metaverse ve Yeni Teknolojiler Değişken Fon (MET)

Listemizin ikinci sırasında Garanti Portföy Metaverse ve Yeni Teknolojiler Değişken Fon bulunuyor. Garanti Portföy Yönetimi A.Ş. tarafından “MET“ fon kodu ile 21.03.2022 tarihinde halka arz edilen bu fon, Türkiye’de Metaverse temasıyla kurulan “ilk“ fon olma özelliğine sahiptir. Fon kodunun “MET” olarak seçilmesi ise Metaverse kelimesinin ilk üç harfinden oluşması sayesinde akılda kalıcılığı kolaylaştırmaktadır. Fon yatırım stratejisi olarak, portföyünde ağırlıklı olarak Metaverse teknolojilerini kullanan, bu teknolojilere yönelik Ar-Ge faaliyetleri yürüten ve Metaverse ekosistemini destekleyen şirketlere yer vermektedir. Ayrıca, yatırımcıları yüksek riskten koruma amacıyla fon portföyünde kripto varlıklara, kripto para piyasası işlemlerine, bu işlemlere dayalı araçlara ve kripto varlık işlem platformlarına yer verilmemektedir.

“Değişken Fon” kategorisinde yer alması nedeniyle %17,5 stopaj oranına tabi olan MET fonunun yıllık yönetim ücreti ise %2,70 olarak belirlenmiştir. Metaverse temalı yatırım fonları arasında getiri performansı bakımından; son 3 yıllık vadede %337,22 ile üçüncü, son 1 yıllık vadede %59,06 ile ikinci, 2025 yılı başından itibaren %40,41 ile ikinci ve son 6 ayda %32,77 ile üçüncü sırada yer almaktadır. Ayrıca, 651.413.288,99 TL’lik portföy büyüklüğü ile toplam fon değeri açısından da ikinci sıradadır.

3. TEB Portföy Metaverse ve Dijital Teknolojiler Değişken Fon (MTX)

TEB Portföy Yönetimi A.Ş. tarafından 12.04.2022 tarihinde “MTX“ fon kodu ile halka arz edilen fon, “Değişken Fon“ kategorisinde yer aldığından stopaj oranı %17,5 olarak uygulanmaktadır. MTX fonunun yıllık yönetim ücreti %2,75’tir. Kısa vadeli dönemde oldukça başarılı bir getiri performansı gösteren MTX, Metaverse temalı yatırım fonları arasında getirisiyle öne çıkmaktadır. 2025 yılının başından itibaren %40,50, son 6 ayda %40,33 ve son 3 ayda %16,93 oranında getiri sağlayarak lider konumda bulunurken, son 1 ayda %2,97’lik getirisiyle ikinci sırada yer almıştır.

4. Ak Portföy Metaverse ve Dijital Yaşam Teknolojileri Değişken Fon (MTV)

Metaverse alanında çalışmalar yapan ve teknoloji üreten şirketlere yatırım imkânı sunarak listemizde yer alan bir diğer fon “MTV” Fonu, Ak Portföy Yönetimi A.Ş. tarafından 08.04.2022 tarihinde halka arz edilmiştir. Halka arz tarihi dikkate alındığında, listemizin 3. sırasında yer alan MTX fonu ile yalnızca birkaç gün arayla yatırımcılara sunulmuştur. Fon kodu açısından da MTX fonuna benzeyen MTV, aynı zamanda “Metaverse” kelimesinin kısaltması olarak değerlendirilebilecek nitelikte bir fon koduna sahip olmasıyla mantıklı bir seçimdir. Listemizde yer alan diğer fonlarda olduğu gibi MTV fonu da “Değişken Fon” türünde bulunmakta ve bu nedenle %17,5 stopaj oranına tabi olmaktadır. Fonun yıllık yönetim ücreti %2,90 olarak belirlenmiştir. Son 6 aylık dönemde elde ettiği %33,70’lik getiri ile Metaverse temalı yatırım fonları arasında ikinci sırada bulunmaktadır.

5. Ziraat Portföy Metaverse ve Yeni Teknolojiler Değişken Fon (ZMY)

Listemizin beşinci ve son sırasında yer alan Ziraat Portföy Metaverse ve Yeni Teknolojiler Değişken Fon, Ziraat Portföy Yönetimi A.Ş. tarafından “ZMY“ fon kodu ile 09.05.2022 tarihinde halka arz edilmiştir. Fon türü bakımından, listemizdeki diğer yatırım fonlarında olduğu gibi “Değişken Fon“ kategorisinde yer almaktadır. Stopaj oranı %17,5 olarak uygulanırken, yıllık yönetim ücreti %2,75’tir. Metaverse temalı yatırım fonları arasında, son 3 yıllık performansıyla %340,46 getiri sağlayarak ikinci sırada yer almıştır.