Borsa İstanbul’da Halka Açık Koç Holding Şirketleri
Koç Holding’in Tarihi Gelişimi ve Türk Ekonomisine Katkıları
Vehbi Koç’un 1920’li yıllarda Ankara’da ticaret hayatına adım atmasıyla temelleri atılan Koç Holding’in başlangıcı 1926 yılına uzanır. İşlerin büyümesi ve topluluğun farklı sektörlerde faaliyet göstermeye başlamasıyla birlikte şirketin kapsamı zaman içinde genişlemiştir. 1950’li yıllarda sanayi alanında çeşitli şirketlerle faaliyet gösteren Koç Grubu, ilerleyen dönemlerde gıda, elektrikli ev aletleri ve otomotiv gibi farklı sektörlere de yönelerek büyümesini sürdürmüştür. 1963 yılına gelindiğinde topluluk bünyesindeki şirket sayısının 25’e ulaşması üzerine, Vehbi Koç’un öncülüğünde yeni bir yapılanmaya gidilmiş ve çalışmaların tamamlanmasıyla Koç Holding A.Ş. resmen kurulup holding olarak faaliyet göstermeye başlamıştır.

Kurumsallaşmanın önemine inanan ve bu yönde atılan adımlara öncülük eden Vehbi Koç’un vizyonu doğrultusunda, Koç Holding’in bir diğer temel amacı da halkın tasarruflarını yatırıma yönlendirerek ekonomik gelişime katkı sağlayacak büyük yatırımlar için gerekli sermaye birikimine öncülük etmekti. Bu amaçla halka açılma süreci başlatıldı. İlk adım olarak, 1962’de kurulan Aygaz ile 1963’te kurulan Koç Holding’in hisse senetlerinin bir bölümü Koç Topluluğu çalışanlarına sunuldu. Ardından, 1970 yılında kurulan Kav’ın hisselerinin halka arz edilmesine karar verildi. 1973 yılı sonunda ise Koç Yatırım ve Sanayi Mamulleri Pazarlama A.Ş. %56 oranında halka açılarak, halkın şirket kazancına ortak olması sağlandı.
En önemli hedefi tüm paydaşları için katma değer yaratmak olan Koç Topluluğu, Türkiye’de ilk anonim şirketin kurulması, ilk endüstriyel girişim, ilk uluslararası ortaklık ve ilk halka arz gibi pek çok ilke imza atmıştır. Türkiye ekonomisinin gelişiminde önemli bir paya sahip olan Koç Holding; cirosu, ihracatı, Borsa İstanbul’daki ağırlığı ve yarattığı istihdam gibi ölçütler açısından Türkiye’nin en büyük şirketler topluluğu olarak kabul edilmektedir. Türkiye’de olduğu gibi dünya çapında da dikkat çeken Koç Holding, Dünyanın En Büyük 500 Şirketi listesinde yer alan tek Türk şirketidir.
Türkiye ekonomisinin gelişiminde önemli bir rol oynayan Koç Holding, temellerinin atılmasından bu yana yaklaşık 100 yıllık bir geçmişe sahiptir. Bugün birçok farklı sektörde faaliyet gösteren geniş ölçekli bir topluluk hâline gelen Koç Grubu, Türk ekonomisine sağladığı katkılar ve Türkiye ihracatının yaklaşık %7’sini gerçekleştirmesiyle öne çıkmaktadır. Topluluğa bağlı 113 şirketin 10’unun hisseleri Borsa İstanbul’da işlem görmektedir. Koç Holding bünyesindeki şirketler; yaklaşık 132.000 çalışanı ve 14.000 bayi, acente ile satış sonrası hizmet ağıyla faaliyetlerini sürdürmektedir.

Bugün sitemizde bu yazıya yer vermemizin birkaç önemli nedeni bulunmaktadır. Yukarıda bahsettiğimiz Koç Topluluğu’nun köklü geçmişi ve kurumsal geleneğinin yanı sıra, milli gelirin yaklaşık %8’ine karşılık gelen kombine geliri ve Türk özel sektörünün Ar-Ge harcamalarının yaklaşık %7’sini gerçekleştirmesi de bu nedenler arasındadır. Ar-Ge alanındaki liderliğini istikrarlı şekilde sürdüren Koç Topluluğu, tüm bu göstergeler ışığında Türkiye ekonomisinde kendine özgü, stratejik bir konuma sahip olup, ekonomi açısından adeta bir dinamo görevi üstlenerek “itici güç“ rolüyle öne çıkmaktadır.
Ayrıca, aşağıda listelemiş olduğumuz, Koç Topluluğu’na bağlı olarak iştirak şirket şeklinde faaliyet gösteren ve hisse senetleri Borsa İstanbul’da halka açık şekilde işlem gören şirketlere odaklanan, fon portföy yönetim stratejisi kapsamında öncelikli olarak bu şirketlere yer veren, çeşitli yatırım ve emeklilik fonlarını tanıttığımız “Fon Rehberi Serisi“ isimli içerik serimiz kapsamında, sitemizde yayımladığımız TEFAS’ta yer alan “Koç Holding Şirketleri Yatırım Fonları“ ve aynı temayı BEFAS tarafında sürdüren “Koç Holding Şirketleri BES Fonları“ içeriklerimizi de inceleyebilirsiniz.
Borsa İstanbul’da Halka Açık Koç Holding Şirketleri
| Topluluk Şirketleri | BIST Kodu | Halka Açıklık Oranı | Halka Arz Tarihi |
| Koç Holding | KCHOL | %26,9 | 10.01.1986 |
| Aygaz | AYGAZ | %24,27 | 13.01.1986 |
| Ford Otosan | FROTO | %17,93 | 13.01.1986 |
| Arçelik | ARCLK | %14,96 | 21.01.1986 |
| Yapı ve Kredi Bankası | YKBNK | %38,83 | 28.05.1987 |
| Marmaris Altınyunus | MAALT | %23,54 | 28.08.1987 |
| Tüpraş | TUPRS | %46,78 | 30.05.1991 |
| Tofaş | TOASO | %24,29 | 01.07.1991 |
| Otokar | OTKAR | %27,22 | 24.04.1995 |
| Türk Traktör | TTRAK | %25,00 | 11.06.2004 |
Halka açık olan Koç Topluluğu şirketlerine ait; şirket adı, Borsa İstanbul’da işlem gördüğü hisse senedi kodu, halka açıklık oranı ve halka arz tarihi gibi bilgiler, yukarıdaki tabloda yer almakta olup şirketler halka arz edildikleri tarihe göre sıralanmıştır. Yazımızın üst bölümlerinde de belirtildiği üzere, Koç Topluluğu bünyesinde halka arz edilen ilk iki şirket Koç Holding ve Aygaz olmuştur.
Aygaz’ın ardından, aynı tarihte Ford Otosan’ın da halka arzı gerçekleştirilmiş; yine aynı yıl içerisinde ve hatta bir hafta sonra Arçelik halka arz edilmiştir. 1986 yılı halka arzlar bakımından oldukça hareketli geçerken, 1987 ve 1991 yıllarında ikişer, 1995 yılında ise bir şirket halka arz edilmiştir. 2004 yılında Türk Traktör’ün halka arz edilmesinin ardından ise Koç Grubu, aradan 20 yılı aşkın bir süre geçmiş olmasına rağmen herhangi bir şirketini halka arz etmemiştir.
Öncelikle, listede yer alan şirketlerin önemli özelliklerine ve sahip oldukları değerlere geçmeden önce belirtmek gerekir ki; Koç Topluluğu’na bağlı olarak faaliyet gösteren ve Borsa İstanbul’da işlem gören şirketler, borsada yer alan yüz binlerce yatırımcı tarafından uzun yıllardır yoğun ilgi görmekte, sıkça tercih edilmekte ve birçok yatırımcının portföyünde önemli bir yer tutmaktadır. Bunun başlıca nedenlerinden biri, Koç Topluluğu şirketlerinin kurumsallığa verilen önem doğrultusunda yönetiliyor olmasıdır. Bu şirketler; borsada sıklıkla karşılaşılan, kamuoyunda “patron şirket” olarak adlandırılan, kurumsallıktan uzak ve yatırımcıyı ikinci planda bırakan şirket anlayışından farklı olarak, şeffaf, sürdürülebilir ve yatırımcı odaklı bir yönetim anlayışı sergilemektedir.
Öte yandan, ekonomide yaşanan olağan dışı ve zor dönemler haricinde, genel olarak güçlü ve istikrarlı bilançolar açıklamaları; yatırımcılar nezdinde Koç Holding şirketlerinin “güvenli liman” olarak görülmesini sağlamaktadır. Bu şirketlerin, kârlılıklarını ve büyümelerini uzun vadede sürdürebilmesi ve elde ettikleri değeri yatırımcılarıyla paylaşmaları da bu algıyı güçlendiren önemli unsurlar arasında yer almaktadır.
Yatırımcılar açısından oldukça önemli görülen bir diğer nokta ise, güncel ekonomik koşullar el verdiği sürece elde edilen kârın temettü (kâr payı) olarak yatırımcılara dağıtılmasıdır. Fon rehberi serimizin önceki içeriklerinde; TEFAS’ta yer alan temettü odaklı yatırım fonları ile BEFAS tarafında temettü endeksi emeklilik yatırım fonlarına ilişkin yayınlarımızda da bu konuya detaylı bir şekilde değinmiştik. Bu bağlamda, özellikle temettü yatırımcılığı alanında uzun vadeli planlama yapan yatırımcıların çok büyük bir kısmı, portföylerinde Koç Holding şirketlerine geniş ölçüde yer vermektedir.

Koç Holding şirketleri arasında, özellikle 2025 yılı itibarıyla; yaklaşık %80’e yaklaşan temettü dağıtma oranı ile Tüpraş (TUPRS), %40’ın üzerinde oranla Ford Otosan (FROTO), %115 ile Tofaş (TOASO), %84 ile Türk Traktör (TTRAK) ve %129 ile Aygaz (AYGAZ), temettü performanslarıyla öne çıkan ve yatırımcı portföylerinde geniş yer bulan şirketler olarak dikkat çekmektedir.
Bu şirketler, yukarıda bahsetmiş olduğumuz olumlu nedenlerden dolayı yüz binlerce yatırımcı tarafından sıkça tercih edilmekte, portföylerde geniş yer bulmakta ve sürdürdükleri başarılı yönetim anlayışı sayesinde sıkça ödüllendirilmektedir. Sahip oldukları ağırlık ve yüksek piyasa değerleriyle yalnızca Borsa İstanbul’da dikkat çekmekle kalmayıp, başarılarıyla da adından sıkça söz ettirmektedir.
Sanayi Şirketleri Yatırım Fonları‘na yer verdiğimiz Fon Rehberi Serisi’nin 14. içeriğinde de detaylı biçimde aktardığımız üzere, İstanbul Sanayi Odası (İSO) tarafından hazırlanan ve 27 Mayıs 2025 tarihinde yayımlanan “Türkiye’nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu – 2024 (ISO 500)” araştırmasına göre, 2024 yılında Türkiye’nin en büyük sanayi şirketleri arasında ilk 10’da Koç Holding bünyesinde faaliyet gösteren üç şirket yer aldı.

İlk 10’a giren Koç Holding şirketleri şu şekildedir: Listenin ilk sırasında, 651 milyar 643 milyon TL tutarındaki üretimden satışları (net) ile Türkiye Petrol Rafinerileri A.Ş. (TUPRS) yer alarak Türkiye’nin en büyük sanayi kuruluşu oldu. TÜPRAŞ’ı, Koç Topluluğu’nun bir başka şirketi olan Ford Otomotiv Sanayi A.Ş. (FROTO), 355 milyar 965 milyon TL üretimden satış ile ikinci sırada takip etti. Yine Koç Grubu şirketlerinden Arçelik A.Ş. (ARCLK) ise 133 milyar 336 milyon TL üretimden satışla listenin yedinci sırasında yer aldı.
Ayrıca, her ne kadar ilk 10’da yer almasa da Koç Topluluğu’nun farklı şirketleri de listenin üst sıralarında kendine yer bulmuştur. 65 milyar 870 milyon TL üretimden satış ile TOFAŞ Türk Otomobil Fabrikaları A.Ş. (TOASO) 23. sırada yer alırken, onu 56 milyar 987 milyon TL ile 24. sırada bulunan bir diğer Koç Holding şirketi Aygaz A.Ş. (AYGAZ) takip etti.

TÜPRAŞ, Ford Otosan, Tofaş ve Arçelik gibi Türkiye’nin en büyük sanayi kuruluşlarını bünyesinde bulunduran Koç Topluluğu, Türkiye ihracatında %7 gibi oldukça ciddi bir paya sahiptir. Yurt dışında 100’e yakın pazarlama ve üretim tesisine sahip olan ve 155’in üzerinde ülkeye ihracat yapan Koç Holding’in, toplam gelirleri içinde yurtdışı gelirlerinin payı ise %30 düzeyindedir.

Yine Sanayi Şirketleri Yatırım Fonları içeriğimize benzer bir tema olarak, Fon Rehberi Serimizin 13. içeriğinde İhracatçı Şirketler Yatırım Fonlarına da detaylı bir şekilde yer vermiş olduğumuz üzere, Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) tarafından 30 Haziran 2025 tarihinde gerçekleştirilen TİM 32. Genel Kurulu ve İhracatın Şampiyonları Ödül Töreni kapsamında, Türkiye’nin 2024 yılı ihracat rakamları açıklandı ve en yüksek ihracatı gerçekleştiren şirketlere ödülleri verildi. Buna göre, Türkiye mal ihracatı ilk 10 listesinde, tıpkı ISO 500 listesinde olduğu gibi, Koç Topluluğu’na ait üç firma yer aldı. Bu firmalardan Ford Otosan, Türkiye mal ihracatı birincisi olarak listenin ilk sırasında bulunurken, Tüpraş üçüncü, Arçelik ise dokuzuncu sırada yer aldı. Böylece Koç Holding bünyesinden üç şirket, en yüksek ihracatı gerçekleştiren ilk 10 firma arasına girmeyi başardı.
Ayrıca, ihracatta ilk 10 listesinin yanı sıra, sektörlerinde birinci olan firmalara da ödülleri takdim edildi. Bu kapsamda listede bulunan şirketlerden “2024 Yılı Kimyevi Maddeler ve Mamulleri Sektör Şampiyonu“ TÜPRAŞ olurken, “2024 Yılı Otomotiv Endüstrisi Sektör Şampiyonu“ Ford Otosan ve “2024 Yılı Makine ve Aksamları Sektör Şampiyonu“ ise bir başka halka açık şirket olan Türk Traktör (TTRAK) olmaya hak kazandı.

Koç Topluluğu bünyesinde bulunan firmalar ağırlıklı olarak sanayi şirketleri gibi görünse de, holding çatısı altında farklı sektörlerde faaliyet gösteren birçok şirket de bulunmaktadır. Örneğin, halka açık şekilde işlem gören firmalar arasında yer alan Yapı ve Kredi Bankası (YKBNK) bankacılık ve finans alanında faaliyetlerini sürdürürken, Marmaris Altınyunus (MAALT) ise tatil ve turizm sektöründe hizmet vermektedir.
Bunun yanı sıra, halka arz edilen şirketlerin haricinde, holding bünyesinde halka açık olmasa da faaliyetlerini sürdüren 100’ün üzerinde şirket bulunmaktadır. Bu şirketler arasında araç-filo kiralama, finans, madencilik, enerji, inşaat, medikal, marina işletmeciliği, finansal teknolojiler ve savunma sanayi gibi pek çok farklı sektörde hizmet veren topluluk şirketleri yer almaktadır. Topluluk bünyesindeki bu şirketlerin hangi alanlarda faaliyet gösterdiğine ve daha birçok bilgiye holdingin resmi web sitesinden ulaşabilirsiniz.

Geniş bir yelpazede faaliyet gösteren birçok firmayı bünyesinde barındıran Koç Holding, sahip olduğu başarıyı ve büyüklüğü Borsa İstanbul’da da sürdürmektedir. Koç Holding ile halka açık iştiraklerinin toplam piyasa değeri, net aktif değerinin yaklaşık %90’ını oluşturmakta olup, Borsa İstanbul 100 Endeksi’nde yer alan tüm şirketlerin toplam piyasa değeri içinde %19’luk bir paya sahiptir. Piyasa değeri bakımından Borsa İstanbul’un en büyük şirketleri arasında Koç Holding (KCHOL), 436,68 milyar TL ile 5. sırada bulunurken; onu 6. sırada 380,35 milyar TL piyasa değeriyle TÜPRAŞ takip etmektedir.

Ford Otosan, 328,63 milyar TL’lik değeriyle 11. sırada yer alırken; bir diğer Koç Topluluğu şirketi Yapı ve Kredi Bankası (YKBNK) ise 302,07 milyar TL piyasa değeriyle 12. sırada konumlanmaktadır. Ayrıca, Borsa İstanbul’da işlem gören en yüksek hacimli ve en değerli şirketlerin performanslarıyla oluşturulan BIST 30 Endeksi içerisinde, TÜPRAŞ %7,87’lik ağırlığıyla endeksin en yüksek üçüncü şirketi konumundayken; YKBNK %4,99 ile altıncı, Koç Holding ise %4,05’lik ağırlıkla 10. sırada yer almaktadır.
Görüldüğü üzere, bünyesinde barındırdığı şirketlerin çeşitliliği ve 100 yıla yaklaşan köklü geçmişiyle Koç Holding, bu süreçte devasa bir ekosistem oluşturmuş, önemli bir ekonomik büyüklüğe ulaşmış ve Türkiye’ye hem ekonomik hem de kültürel anlamda büyük katkılar sağlamıştır. Türkiye ekonomisi, Borsa İstanbul ve borsa yatırımcıları, Koç Holding şirketleri tedarikçileri ve şirket çalışanları açısından önemli bir konuma sahip olan bu topluluğu tek bir çatı altında toplayarak tanıtmak; ayrıca finansal okuryazarlık ve kültürel açıdan bilgilendirmek amacıyla kaleme aldığımız bu yazıda, daha önce sitemizde yayımladığımız çeşitli içeriklerde Koç Topluluğu’na bağlı şirket tanıtımlarına ve yatırım fonlarına da yer verdiğimizi hatırlatmak isteriz.

Örneğin, daha önce Borsa İstanbul’da yer alan savunma sanayi firmalarını tanıttığımız içeriğimizde, topluluk şirketlerinden ve savunma sanayi alanında faaliyet gösteren Otokar (OTKAR) firmasını ele almıştık. Yine aynı şekilde, Savunma Sanayi Yatırım Fonlarını tanıtarak başladığımız ve zaman içerisinde 20’nin üzerinde içerik paylaştığımız Fon Rehberi Serimiz kapsamında, Yapı ve Kredi Portföy Yönetimi A.Ş.’ye ait birçok yatırım fonunu da incelemiştik. Ayrıca bu ve benzer konularda, güncel ekonomik ve finansal gelişmelerin yer aldığı diğer içeriklerimize de sitemizin “Ekonomi“ bölümünden ulaşabilirsiniz.



